Teknolojinin ve bilgisayar
oyunlarının hızla geliştiği bir dönemi yaşıyoruz. Bu dönemde çocuklarımız
teknolojinin avantajlarından yararlandıkları kadar dezavantajlarını da yaşamaktalar.
Bildiğiniz gibi bilgisayar oyunları ve çizgi filmler uyaranların çok hızlı
olduğu, ekrandaki görüntünün hızlı değiştiği programlardır. Çocuklar da bu
duruma alıştıkça, sabır gerektiren işleri yapmakta zorlanmaktadırlar.
Son yıllarda çocuklarımızda en sık
karşılaştığımız problem yaptığı işe odaklanmakta zorlanma, birden fazla işle
aynı anda uğraşma, sürekli kıpırdanma, oturarak oyunlar oynamak yerine
hareketli oyunlardan hoşlanma, kitap okuma ya da masa başı etkinliklerde
zorlanma gibi durumlardır. Bu nedenle akademik performansı destekleyici
etkinlikler diğerlerinin yanında sıkıcı kalmaktadır.
Bizler anne babalar olarak
çocuklarımızın akademik ve sosyal hayatta başarılı olmalarını arzu ederiz.
Hatta tüm yatırımlarımızı çocuklarımızın geleceği üzerine yaparız. Biz
biliyoruz ki, akademik başarı için doğru çalışma yöntemleri, doğru yönlendirme,
odaklanma, dış uyaranları görmezden gelebilme ve sabırlı olmayı başarabilme çok
önemlidir.
Okulların, öğretmenlerin ve
danışmanların çabalarının yanı sıra anne baba olarak sizler de çocuklarınızı
doğru çalışmalarla destekleyerek, başarılarının artmasına katkı
sağlayabilirsiniz.
Çocuğunuzun
dikkatini ve odaklanmasını desteklemek için anne baba olarak
yapabilecekleriniz:
·
Dikkatin
dağılmasına neden olan ve konsantrasyon gücünü azaltan olumsuz dış etkenlerin
azaltılmasıyla başlayabiliriz. Öncelikle çalışma odasında bazı düzenlemeler
yapması için çocuğunuzu teşvik edebilirsiniz.
·
Yoğun olarak dikkat
problemi yaşayan öğrenciler düzenli ortamlara ihtiyaç duyarlar. Kendi başlarına
iç dünyalarını düzenleyemedikleri için dış dünyalarının başkaları tarafından
düzenlenmiş olmasına ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle, listeler yapabilirsiniz. Ne
yapacaklarını unutan ya da bilemeyen çocuklar bu listeleri çok faydalı
bulacaklardır. Onların hatırlatmalara; prova yapmaya; tekrar yapmaya;
yönlendirilmeye; sınırlar konulmasına ve düzene ihtiyaçları vardır.
·
Özellikle sınava
hazırlanma, ödev yapma, konuları tekrar etme gibi dikkat gerektiren
faaliyetlere başlamadan önce, çocuğunuzun hedef belirlemesine yardımcı
olabilirsiniz. Örneğin, çalışmalarından ne elde etmek istediğini, ne yapacağını
ve ne kadar sürede gerçekleştireceğini sorarak bunu sağlayabilirsiniz.
·
Ders yükü arttıkça,
çalışılacak süre uzadıkça çocukların dikkat ve konsantrasyon güçleri
zayıflayacaktır. Bunun için çocuğunuzun planlama becerisi kazanmasına yardımcı
olabilirsiniz.
·
Planlama becerisi
kazanması amacıyla, küçük bir ajanda alarak günlük işlerini oraya yazmasını ve
işleri tamamladıkça yanını kendine uygun bir işaret koymasını isteyebilirsiniz.
Yapılması gerekenleri tamamladıkça motivasyonu artacaktır.
·
Günlük planını
birlikte yazıp odasında görünür bir yere asabilirsiniz.
·
Çalışma sırasında
gerekli olan materyalleri masada hazır bulundurmasını isteyebilirsiniz.
·
Çocuğunuz belli bir
alanda (örneğin, bilgisayar oyunları, TV izleme) kolayca dikkatini
toplayabiliyor ve konsantre olabiliyorken, diğer alanlarda sorun yaşıyorsa
(Örneğin, akademik çalışmalarda) bu durumda istediği ve tercih ettiği
durumlarda bunu başarabildiğini kendisine hatırlatabilirsiniz. Başardıklarını
fark ettirerek onu motive edebilirsiniz.
·
Çocuğunuza ev
içerisinde yaş ve seviyesine uygun sorumluluklar verebilirisiniz (örneğin,
odasını toplamak, kitaplarını düzenlemek, çantasını hazırlamak, mutfakta size
yardım etmek vb.).
·
Hem çocuk hem
yetişkin için dikkati geliştirmede en etkili yöntemlerden bir tanesi; bir spor
ile uğraşmaktır. Sportif faaliyetler, enerjinin fazlasını kullanmayı,
el-göz koordinasyonunu geliştirmeyi, dikkati tek bir noktaya yoğunlaştırmayı
sağlar. Basketbol, voleybol ya da futbol gibi takım sporlarına ya da yüzme, ip
atlama, tenis, koşma gibi bireysel spor faaliyetlerine teşvik edebilirsiniz.
·
Dama, satranç gibi
oyunlar da yine kurallara uymayı, düşünerek ve plan yaparak hareket etmeyi
öğreten oyunlardır. Bu nedenle evde çocuklarınızın dikkatini geliştirmek için
bu tarz oyunlar oynayabilirsiniz.
·
Hafıza kartları,
kelime oyunları, isim-şehir gibi kelime türetme oyunları görsel dikkati,
belleği ve sözel becerileri geliştiren oyunlardır. Ailece bu oyunları
oynayabilirsiniz.
·
Tabu, Pictureka,
Scrable gibi hem kurallı hem de konsantrasyon gerektiren oyunlar
oynayabilirsiniz.
·
Çocuklarınızın
dikkat ve konsantrasyon becerisini arttırabilmek için günlük gazetelerde yer
alan, köşe yazılarından birini okuyarak yazıda yer alan “b,c,d,g” gibi harfleri
işaretlemesini önerebilirisiniz.
·
Gazetelerin
Cumartesi ve Pazar eklerinde verilen “farklılıkların bulunması”, “kelime
avcılığı”, “sayı avcılığı” gibi bulmacalarla ilgilenmesini özendirebilirisiniz.
·
Yaşına uygun puzzle
tarzı etkinliklerle ilgilenmesini teşvik edebilirsiniz.
·
Evde bireysel
olarak yaptığı çalışmalarda süre tutarak zaman yönetimini öğretebilirsiniz.
·
Konsantrasyonun
temeli, birden çok şeyi bir arada yapmak yerine, tek bir şeyle ilgilenmek, aynı
anda tek iş yapmak, tek bir konuyla ilgilenmektir. Dikkat problemi yaşayan
çocukların pek çoğu birden fazla işle aynı anda ilgilenmeye çabalar. Tüm bu
işler de yarım kalır. Onu, tek bir işe odaklanması ve onu tamamlaması konusunda
teşvik edebilirsiniz.
Nida Özşahin Terkuran
Uzman Psikolog /Psikoterapist
Yorumlar
Yorum Gönder